| Przykładowy zapis nut na 5 lini |
Rytm utworu określony jest przez metrum. Mówi ono ile danych jednostek długości tworzy jeden takt.
W takcie występują części mocne i słabe. W takcie całym, części mocne to pierwsza i trzecia ćwierćnuta.
1 2 3 4 , druga z nich zostanie mimowolnie zaakcentowana. Zjawisko polegające na akcentowaniu części słabych taktu nazywa się synkopą. Kropka postawiona za nutą lub pauzą zwiększa czas jej trwania o połowę. Kilka nut o tej samej wysokości, połączonych łukiem, gramy jak jedną nutę, o czasie trwania połącznych nut.
Jeżeli nad lub pod nutą ( pauzą ) znajduje się znaczek fermata - to nuta ( pauza ) powinna trwać dłużej niż wynika z zapisu, o wartość zależną od naszej inwencji. Trzy powiązane ze sobą nuty (oznaczone cyfrą 3 ) nazywamy triolą. Triola z ósemek trwa tyle co ćwierćnuta. Rzadziej spotyka się kwintole lub sekstole.'
Napis na końcu utworu "d. c. al fine" ( da capo al fine ) - należy zacząć jeszcze raz od początku i grać do miejsca oznaczonego napisem "Fine".
Przy utworach, podane jest też zazwyczaj tempo. Określa ono jak szybko wykonywać utwór . Klasyczne (włoskojęzyczne) oznaczenia tempa są następujące :
- largo - szeroko
- adagio - poważnie
- lento - powoli
- andante - wolno
- andantino - szybciej niż andante
- moderato - umiarkowanie
- allegro - wesoło
- allegretto - wolniej niż allegro
- presto - szybko
- vivo - żywo
- vivace - bardzo żywo
Stosuje się również polskojęzyczne oznaczenia tempa.
Dla większej precyzji, niekiedy podaje się czas trwania utworu lub ilość ćwierćnut zagranych w ciągu minuty. Przykładowo tempo d = 120 oznacza, że przez jedną minutę należy zagrać 120 ćwirećnut ( dla metrum 4/4 będzie to 30 taktów, dla 3/4 - 40).
Dla utrzymania równego tempa podczas gry używa się metronomu ( mechanicznego lub elektronicznego ), który wystukuje początki taktów z określoną szybkością.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz